Cfarë është kolesteroli?

Kolesteroli është një substancë yndyrore e rëndësishme për funksionimin normal të organizmit. Ai luan rol të rëndësishëm në:

• prodhimin e vitaminës D;
• sintezën e hormoneve;
• ndërtimin e membranave qelizore.

Kolesteroli në organizëm prodhohet në mëlçi dhe një pjesë e vogël merret nga dieta ushqimore.

Çfarë janë LDL-të dhe HDL-të?

Kolesteroli dhe substancat e tjera yndyrore transportohen në gjak nëpërmjet disa substancave të quajtura lipoproteina. Dy lipoproteinat më të rëndësishme janë LDL-të (lipoproteina me dendësi të ulët) dhe HDL-të (lipoproteina me dendësi të lartë).

• LDL, e quajtur “kolesteroli i keq”, përbën pjesën më të madhe të kolesterolit në organizëm. Ajo transporton kolesterolin në arterie, ku mund të depozitohet në muret e arterieve. Nivelet e larta të LDL mund të çojnë në një grumbullim të pllakave të njohura si arteriosklerozë.
• HDL ose “kolesteroli i mirë”, thith kolesterolin dhe e transporton atë përsëri në mëlçi, e cila më pas e nxjerr nga trupi. Nivelet e larta të HDL mund të ulin rrezikun për sëmundje të zemrës dhe goditje në tru.

Pse është e rëndësishme të kemi nivele normale të kolesterolit në gjak?

Rritja e niveleve të kolesterolit në gjak shoqërohet me depozitim të tij në formën e “pllakëzave” në muret e enëve të gjakut. Kjo është një patologji që njihet me emrin arterioskleroza. “Pllakëzat”, me kalimin e kohës ngushtojnë arteriet dhe pakësojnë fluksin e gjakut. Sa më të mëdha “pllakëzat”, aq më shumë ngushtohet diametri i arteries. Kjo sjell ulje të furnizimit me gjak të zonave të ndryshme të trupit. Në disa raste arteria mund të bllokohet plotësisht.

Kjo çon në shfaqjen e fenomeneve të rrezikshme shëndetësore si: angina, atak kardiak, sëmundje të arteries karotide, sëmundje të arterieve periferike, goditje cerebrale etj.

Cilët janë faktorët që ndikojnë në nivele të larta të kolesterolit në gjak?

Faktorët e mëposhtëm ndikojnë në rritjen e niveleve të kolesterolit në gjak:

Si mund të ulet niveli i kolesterolit në gjak?

Në momentin e parë që konstatojmë rritje të nivelit të kolesterolit në gjak duhet të fillojmë të ndryshojmë zakonet tona. Ja disa këshilla:

Nëse faktorët e mësipërm nuk arrijnë të ulin nivelin e kolesterolit në gjak, mund të jetë e nevojshme marrja e suplementeve ushqimore ose medikamenteve si statinat.

Kolesteroli dhe dieta ushqimore

Çfarë nënkuptojmë me dietë ushqimore të shëndetshme?

Të jesh i shëndetshëm nuk do të thotë të jesh i shëndoshë. Nuk është e rëndësishme të konsumohet shumë ushqim, por është e rëndësishme të konsumohen produkte ushqimore që përmbajnë vitamina dhe proteina.

Një dietë e shëndetshme ushqimore duhet të përmbajë;

• fruta dhe perime (manaferra, portokalle, mollë, brokoli, spinaq, speca etj);
• drithëra (tërshërë, elb, grurë, misër);
• mish pule, gjel deti dhe mish që nuk ka më shumë se 8% yndyrë;
• fruta të thata dhe fara;
• produkte me sasi të vogël yndyre (kos, qumësht, djathë);
• produkte të pasura me omega-3.

Në gatimet tuaja përdorni vaj ulliri pasi ndikon pozitivisht në rritjen e HDL kolesterolit.

Shmangni ngrënien e sheqerit dhe të produkteve që përmbajnë sheqer të shtuar si p.sh fruktozë, pasi rrit nivelin e triglicerideve.

Përdorni rrënjët e turmerikut: mund të shtoni pluhurin e tyre në supë dhe lëng mishi ose mund të shtohet në lëngje frutash.

Konsumoni ushqime të pasura me magnez (Mg) si: bajame, avocado, zarzavate dhe fasulet e zeza. Marrja e 400 mg Mg në ditë ndihmon në uljen e LDL-ve. Konsumimi i 1 filxhani me spinaq dhe ¼ filxhani me fara kungulli ju siguron dozën prej 400 mg Mg.

Konsumoni fibra. Ato kanë aftësi të absorbojnë lëngjet në traktin tretës, duke ulur sasinë e LDL-ve që kalojnë në gjak. Rekomandohet të shtoni 2 lugë çaji me fara chia në lëngje frutash, në puding ose sallatë.

Merrni 1000 mg omega-3 në ditë. Do keni rritje të HDL kolesterolit dhe ulje të LDL kolesterolit.

Këshilla:

Në vend të gjalpit përdorni alternativa më të shëndetshme të pasura me yndyrna me origjinë bimore si: pure avokadoje, vaj kokosi apo banane të shtypur.

Në vend të vezëve përdorni farat chia.

Në vend të miellit të bardhë përdorni miell integral ( i pasur me proteina, fibra), miell bajameje.

Zakonisht nevojiten 6 muaj që trupi juaj të mësohet me ndryshimet në dietën tuaj ushqimore.

Kur dieta nuk është e mjaftueshme për të ulur nivelet e kolesterolit, fillohet marrja e suplementeve që përmbajnë Monakolin K.

Çfarë është Monakolina K?

Monakolina K është një substancë që përftohet nga proçesi i fermentimit të orizit të kuq.

Ajo është kimikisht e njëjtë me lovastatinën, një statinë e cila ul sintezën e kolesterolit në mëlçi. Monakolina K vepron në të njëjtën mënyrë si lovastatina për të ulur nivelet e kolesterolit, por mendohet se ka më pak efekte anësore.

Nuk rekomandohet të përdoret më shumë se 10 mg Monakolin K në ditë.

Më poshtë po përmendim disa supplemente që përmbajnë Monakolin K:

Ndoshta mund t’ju interesojnë edhe artikujt e mëposhtëm:

Alergjitë stinore…cfare duhet të dimë

Si të rrisim mbrojtjen imunitare në mënyrë natyrale

9 arsye përse është i nevojshem një gjumë i mirë